7.1   Inleiding
Deze paragraaf beschrijft de visie van de gemeente op het grondbeleid in relatie tot de doelstellingen die in deze begroting zijn opgenomen, en de wijze waarop het grondbeleid ten uitvoer wordt gebracht. Ook de actuele ontwikkelingen komen aan bod.

De gemeente Voorschoten laat ruimte voor initiatieven vanuit de markt, maar indien een sterkere grondpositie onontbeerlijk is voor een sterke regierol, zal zij gericht strategische (grond)aankopen doen. Faciliterend waar kan en actief grondbeleid waar nodig.

7.2    Hoofddoelstellingen
Meer concreet kunnen de hoofddoelstellingen van het grondbeleid voor de gemeente als volgt worden omschreven:
Het stellen van (bestuurlijke) kaders:

• Formuleren van uitgangspunten van het grondbeleid en aangeven van speerpunten.

Informeren:

• Het binnen gestelde doelen van ruimtelijke ordening, structuurvisie en sectorale visies (met inzet van juridische en financiële instrumenten) realiseren van het door de gemeente, in deze begroting, geformuleerde ruimtelijke beleid;
• Het kenbaar en transparant maken van het grondbeleid van de gemeente Voorschoten, zowel naar de interne organisatie als naar de ‘buitenwereld’.

Faciliteren:

• Bieden van structuur ten behoeve van de uitvoeringsstrategie van specifieke ruimtelijke ontwikkelingen;
• Benoemen van de bestuurlijke rolverdeling in de uitvoering van het grondbeleid.

7.3   Grondbeleid
Het grondbeleid wordt uitgevoerd aan de hand van de Nota Grondbeleid:
De Nota Grondbeleid schetst de uitgangspunten van het te voeren grondbeleid van de gemeente Voorschoten. Het beschrijft onder andere de diverse grondbeleidsinstrumenten die de gemeente tot haar beschikking heeft en er worden concrete grondbeleidskeuzes gemaakt. Ook geeft het richtlijnen voor het “in de markt zetten” van in exploitatie te brengen gronden. De methoden van prijsbepaling voor de toekomstige functie van de te verkopen grond staan beschreven, met als doel een marktconforme prijs.

Dit alles heeft tot doel het voeren van een transparant, eenduidig en integer grondbeleid.

7.4   Wettelijke/landelijke grondslagen

• Wet ruimtelijke ordening (Wro)
• Besluit ruimtelijke ordening (Bro)
• Besluit Begroting en Verantwoording (BBV)
• Wet voorkeursrecht Gemeenten (Wvg)
• Wet Markt en Overheid
• Gemeentewet (Gemw)

7.5   Grondexploitaties

Uitgangspunt van de gemeente Voorschoten is dat het saldo van (individuele) grondexploitaties minimaal nul moet zijn. Opbrengsten en tekorten uit grondexploitaties komen ten gunste respectievelijk ten laste van de algemene reserve. Naar verwachting is in 2019 één grondexploitatie (grex) actief: de Duivenvoordecorridor.

7.6   Planresultaat Grondexploitatie
De gemeentelijke grondexploitaties worden minimaal één keer per jaar geactualiseerd en wel ten tijde van de vaststelling van de jaarrekening.

In het afgelopen jaar was het rentepercentage vastgesteld op 2,82%. Als gevolg van uitgangspunten in de BBV-regelgeving (Besluit Begroting en Verantwoording) mag het te hanteren rentepercentage namelijk niet meer bedragen dan de werkelijke rente. Er wordt nu aangesloten op de projectfinancieringsrente, deze is per 1-1-2017 gesteld op 2,82%. Dit rentepercentage is gelijk gebleven.

De disconteringsvoet bij grondexploitaties die sluiten op een negatief saldo dienen gelijk te worden gesteld aan het maximale meerjarige streefpercentage van de Europese Centrale Bank voor de inflatie binnen de Eurozone. Derhalve is deze op 2,0% gesteld.

Tabel 57

De tabel (hierna) laat het planresultaat zien in het jaar van afsluiten van de grondexploitatie. De resultaten van de grondexploitaties verwerken we na afsluiting van de grondexploitatie in de jaarcijfers van dat jaar. Voor negatieve planresultaten heeft dit geen effect op het jaarrekeningresultaat, omdat hiervoor al een (verlies)voorziening is getroffen.

Tabel 58

7.7   Actuele ontwikkelingen

A. Ontwikkelingen fiscaal-juridisch
De Omgevingswet
Dit betreft een omvangrijke stelselwijziging, waarbij het Omgevingsrecht fundamenteel op de schop gaat. 40 Sectorale wetten 117 algemene maatregelen van bestuur (amvb’s) en honderden ministeriële regelingen worden vereenvoudigd, versoberd en gebundeld in één samenhangende Omgevingswet. Het doel van deze nieuwe wet is het integreren van alle wetten en regelingen waardoor het eenvoudiger moet worden om projecten op te starten. Deze wet kan effect hebben op de mogelijkheden betreffende onteigening, kostenverhaal voor bovenwijkse voorzieningen, bovenplanse kosten en bijdragen. 2019 wordt niet gehaald als invoeringsjaar. De inwerkingtreding is verschoven naar 1 januari 2021, dit vanwege de complexiteit van de wet.

B. Ontwikkelingen planeconomisch
Stopzetten grondbedrijf
Jaarlijks wordt de actualisatie van een grondexploitatie vastgesteld door de gemeenteraad. In het verleden gebeurde dit door middel van het Meerjaren Programma Grondexploitaties (MPG) met tegelijkertijd de door raad vast te stellen jaarrekening. Met het afschaffen van de grondbedrijfsfunctie (eind 2015) is het MPG ook komen te vervallen. De verantwoording voor de grondexploitatie wordt meegenomen in de reguliere Planning & Control cyclus.

7.8 Grondexploitatie Duivenvoorde Corridor (grex DVC)
De grex DVC is de enige nog lopende grex waarop actief grondbeleid wordt gevoerd. Jaarlijks wordt deze grex met bijbehorende risico’s geactualiseerd. Het verwachte verlies van de grex bedraagt per 2018 € 695.000 op saldo contant waarde d.d. 1-1-2018, waar voor een gelijk bedrag de verliesvoorziening DVC is gevormd. De risico’s die voor deze grex zijn voorzien, worden geïdentificeerd en gekwantificeerd, voor 2018 hebben deze een gewogen effect van € 2.002.000. zowel de verliesvoorziening als de reserve weerstandsvermogen worden, indien daar aanleiding toe is, aangepast wanneer uit de jaarlijkse actualisatie van de grex wijzigingen naar voren komen. Deze wijzigingen worden verrekend met de concernreserve. De (negatieve) boekwaarde van de grex DVC bedraagt per 1-1-2018: € 9.458.000.

Bij de behandeling van de kadernota 2017-2020 in de raadsvergadering van 7 juli 2016 heeft de raad het amendement 100438 aangenomen. Dit amendement betrof onder andere het beslispunt om het resterende bedrag van de Nuon-gelden ad. € 1.076.370 toe te voegen aan de nieuw te vormen reserve Duivenvoordecorridor. Eind 2017 is deze Reserve DVC (NUON-gelden) komen te vervallen en toegevoegd aan de concernreserve.