Kapitaalgoederen zijn eigendommen van de gemeente, zoals wegen, riolering en gebouwen die duurzaam in stand gehouden moeten worden. De diverse kapitaalgoederen zijn onderdeel van de taakvelden 2.1 Verkeer en vervoer, 5.7 Openbaar groen en (open-lucht)recreatie en 7.2 Riolering. Het beleidsmatige deel van vastgoed staat beschreven onder 0.3 Beheer overige gebouwen en gronden.
Het beheer en onderhoud van de kapitaalgoederen vormt financieel gezien een aanzienlijk deel van de begroting en is maatschappelijk gezien van groot belang. Voor het goed functioneren van de samenleving is het noodzakelijk dat de gemeente haar eigendommen in goede staat onderhoudt. In samenwerking met betrokken partijen streven wij naar een aantrekkelijke en groene woonomgeving en gemeentelijke gebouwen die optimaal de maatschappelijke functies faciliteren.
De kapitaalgoederen worden beheerd op basis van beheerplannen. Vanwege beperkte financiële middelen is het onderhoudsniveau van de kapitaalgoederen in 2018 verlaagd naar beeldkwaliteitsniveau C.
Doelstellingen
- Basis op orde
Zorgen voor een aantrekkelijke en functionele openbare ruimte die voldoet aan de gestelde kaders (kwaliteitsniveau C) waarbij er geen kapitaalvernietiging plaats vindt en de veiligheid en continuïteit is gewaarborgd. Op basis van de prestaties, kosten en risico’s over de gehele levensduur van een kapitaalgoed wordt de afweging gemaakt voor het behoud.
- Integrale aanpak
De afgelopen jaren zijn onderhoudswerkzaamheden van diverse kapitaalgoederen gecombineerd en zijn waar mogelijk beleidsambities gerealiseerd. De komende jaren wordt de integrale aanpak van het groot onderhoud verder voortgezet, waardoor voor een groter gebied onderhoudswerkzaamheden integraal opgepakt gaan worden. Vanwege het sobere onderhoudsniveau (C) is de financiële ruimte voor het realiseren van ambities of verduurzaming van de kapitaalgoederen beperkt.
- Verduurzaming beheer
Bij het onderhoud van de kapitaalgoederen, de materiaalkeuze en bij de selectie van aannemers is duurzaamheid een belangrijk selectiecriterium. Ontwikkelingen in de markt worden nauwgezet gevolgd om mee te groeien met innovaties die de kwaliteit en duurzaamheid van de kapitaalgoederen verbeteren of in stand houden.
Bij de openbare verlichting zal het percentage LED verlichting de komende jaren toenemen van 20% naar 40% in 2022. In het beheer van het groen en water is de komende jaren extra aandacht om de biodiversiteit te versterken.
Areaalgegevens
Het openbaar gebied dat de gemeente beheert, omvat een omvangrijk aantal objecten. Enkele getallen:
Verharding | circa | 1,1 km2 |
Lichtmasten | circa | 4320 stuks |
Verkeersregelinstallaties | 12 stuks | |
Civieltechnische kunstwerken | 107 stuks | |
Watergangen | circa | 22,4 km1 |
Riool | circa | 134 km1 |
Groen | circa | 101 ha |
Bomen | circa | 11.200 stuks |
Speeltoestellen | 393 stuks |
Gebouwen en overige objecten | |
Maatschappelijk & commercieel | 13 |
Sport & bewegen | 5 |
Eigen huisvesting | 5 |
Woningen | 3 |
Bijzondere objecten | 7 |
Panden die worden afgestoten | 2 |
Beheerplannen
In de beheerplannen voor de verschillende kapitaalgoederen is een basis onderhoudsniveau bepaald. In de zomer van 2017 heeft de raad besloten om het onderhoudsniveau vanaf 2018 te verlagen naar sober (kwaliteitsniveau C). Dit heeft een grote impact op de beheerplannen van groen en wegen en vraagt om een aangepaste aanpak van het beheer. De verlaging in het onderhoudsniveau is zichtbaar in de openbare ruimte bij voornamelijk cultuurlijke beplanting zoals sierheesters, rozen en hagen, langer gras en minder egale verharding. Voor het beheer van de openbare ruimte is sober en doelmatig onderhoud het uitgangspunt. In onderstaande tabel zijn deze per beheerplan weergegeven.
Tabel 43
Product | Kwaliteitsniveau | Toelichting |
Beheerplan wegen 2016-2020 | C | Het uitgangspunt is om de veiligheid en functionaliteit van de wegen te waarborgen. Een onderhoudsniveau C geeft een hoger risico op ongevallen en aansprakelijkheden en een minder egaal straatbeeld. Momenteel voldoet 6% van het areaal niet aan het kwaliteitsniveau C. Met de aanpak van de wegen, in combinatie met riolering, in de wijk Adegeest, de Raadhuislaan en Leidseweg Noord gaat dit percentage in 2019 omlaag. |
Beheerplan bruggen 2016-2020 | C | Uitvoeren van de maatregelen die benodigd zijn om de functionaliteit te waarborgen en de veiligheid te garanderen. In 2019 worden de twee bruggen op de Valkeweg vervangen. |
Beheerplan openbare verlichting 2016-2020 | C | Het waarborgen van de bedrijfszekerheid, veiligheid en een duurzame instandhouding van de openbare verlichting. Bij vervanging worden armaturen vervangen voor LED. Van het areaal voldoet circa 10% niet aan niveau C. De komende jaren wordt deze achterstand voor een deel ingelopen. Voor de komende jaren zal in de buurten Boschgeest, Noord Hofland, Adegeest en de Nassauwijk vervanging plaatsvinden. |
Beheerplan wegmeubilair 2016-2020 | C | Het waarborgen van de functionaliteit van verkeersborden, hekwerken, fietsvoorzieningen en palen. |
Beheerplan verkeersregel-installaties 2016-2020 | C | Het waarborgen van de bedrijfszekerheid en een duurzame instandhouding van de verkeersregelinstallaties. Het areaal is in 2017 vernieuwd en op orde. |
Beheerplan groen 2016-2020 | C | Het onderhoud is het afgelopen jaar aangepast naar kwaliteitsniveau C en is op orde. Het uitgangspunt is om de functionaliteit en veiligheid van het groen te waarborgen en het zelfbeheer te stimuleren. |
Beheerplan spelen 2016-2020 | C | Alle speelplekken zijn op orde. De vervanging van speelplekken wordt integraal per plek opgepakt. De focus ligt op centrale uitdagende speelplekken. |
Beheerplan water 2016-2020 | - | Er zijn beperkte financiële middelen voor de uitvoering van het beheerplan water. De maatregelen zijn gericht op het in stand houden van de waterbouwkundige kunstwerken. |
Verbreed gemeentelijk rioleringsplan vGRP 2014-2018 | basis | Het grootste deel van het gemeentelijk rioolsysteem is in beeld. Er zijn diverse locaties waar vervanging van het riool noodzakelijk is om binnen aanvaardbare risico’s te blijven. In 2019 starten de werkzaamheden in de wijk Adegeest en de Prins Bernhardlaan. In de 1e helft van 2019 wordt het Integraal waterketenplan 2019-2022 (IWKP) de opvolger van het verbreed gemeentelijke rioolplan (vGRP) aan de raad voorgelegd. Dit plan wordt in regionaal verband opgesteld en afgestemd binnen de samenwerking waterketen Rijnland. |
Vastgoed | sober | Het beheerplan vastgoed wordt in 2019 aan de raad aangeboden. Het uitgangspunt is het sober en doelmatig in standhouden van gebouwen. Binnen het huidige areaal zijn er onderhoudsachterstanden. Het beheerplan Vastgoed maakt inzichtelijk wat nodig is om het onderhoud van Vastgoed op orde te brengen. |
Tractie | De gemeente beschikt over een groot aantal tractiemiddelen die beschikbaar gesteld zijn aan de werkorganisatie Duivenvoorde. Deze voertuigen worden ingezet voor beheer van de openbare ruimte, afvalinzameling, toezicht en facilitaire zaken. Het waarborgen van de continuïteit van de bedrijfsvoering is het uitgangspunt voor het onderhoud en vervanging van de tractiemiddelen. |
Uitdagingen en risico’s
Onderhoudsachterstanden
Voor de kapitaalgoederen wegen, openbare verlichting en vastgoed is er een achterstand in het onderhoud van het kapitaalgoed. Voor de kapitaalgoederen wegen en openbare verlichting ligt de nadruk op veiligheid waarbij getracht wordt binnen de beschikbare budgetten de komende jaren de onderhoudsachterstanden in te lopen.
In het beheer van het vastgoed zijn er vanwege uitgesteld planmatig onderhoud achterstanden ontstaan. Dit is voornamelijk op panden voor ambtelijke huisvesting zoals het gemeentehuis en de gemeentewerf. Vanwege ongewis over de toekomst van de ambtelijke huisvesting zijn hiervoor beperkt meerjarige kapitaalslasten aangegaan en is de achterstand sterk toegenomen.
Verkoop gebouwen
Voor onderstaande gebouwen is aangegeven dat deze verkocht gaan worden;
Tabel 44
Lijst te verkopen panden | |
1 | Professor vd Waalslaan 26 |
2 | Leidseweg 25/27 (excl. Moederhuis) |
3 | Koninklijke Marinelaan 21 Gemeentewerf |
4 | Koningin Julianalaan 55 |
5 | Raadhuislaan 41 |
6 | Raadhuislaan 47 |
7 | Prinses Marijkelaan 2 |
8 | Prinses Marijkelaan 4 |
9 | Rouboslaan 50 |
10 | Professor Einsteinlaan 5 |
De gebouwen met de nummers 1, 5, 6, 9 en 10 zijn verkocht. Voor de Prinses Marijkelaan nummer 7 en 8 is besluitvorming in voorbereiding. De nummers 2,3 & 4 gaan over de ambtelijke huisvesting. Het besluitvormingsproces voor de centrale huisvesting is vanwege een gewijzigde visie on-hold gezet, waardoor verkoop van deze gebouwen niet mogelijk is. In het beheerplan vastgoed is het planmatig onderhoud voor deze gebouwen in beeld gebracht.
Grondwater
Het verloop van het grondwater is in Voorschoten niet in beeld. Over diverse locaties ontvangt de gemeente signalen van een hoge grondwaterstand. In 2018 is gestart met het opzetten van een grondwatermeetnet. Het verloop van het grondwater kan hiermee gevolgd worden. Dit maakt het mogelijk om eventuele problemen voor de toekomst tijdig te signaleren. In het integraal waterketenplan (IWKP) worden de noodzakelijke maatregelen meegenomen.
Bodemdaling
In verschillende buurten in Voorschoten is er sprake van bodemdaling. In deze buurten moet eerder onderhoud uitgevoerd worden aan de openbare ruimte, waardoor de lasten toenemen. Binnen het platform slappe bodems wordt kennis uitgewisseld om hier invulling aan te geven. (zie taakveld 7.4)
Budgettair kader
De budgetten voor de openbare ruimte zijn voldoende om de openbare ruimte veilig te houden. Conform de eisen van de BBV zijn alle onderhoudsbudgetten inzichtelijk gemaakt in een tabel.
Exploitatie kapitaalgoederen
Tabel 45 (bedragen * € 1.000,-)
Kapitaalgoed | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | Toelichting |
Wegen | 1.083 | 1.181 | 1.295 | 1.317 | Herstelwerkzaamheden asfalt en bestrating, inspecties, herstelwerkzaamheden markeringen |
Bruggen | 106 | 135 | 137 | 138 | Reinigen, schilderen, herstelwerkzaamheden en inspecties |
Wegmeubilair | 61 | 61 | 61 | 61 | Reinigen, herstellen en vervanging |
Openbare verlichting | 394 | 394 | 393 | 393 | Verhelpen storingen, reparaties, reinigen en schilderen |
Verkeersregel- | 163 | 163 | 163 | 163 | Verhelpen storingen, reparaties, reinigen en schilderen |
Groen | 886 | 861 | 867 | 867 | Onderhoud beplanting, bomen, maaien gras, verwijderen onkruid en zwerfvuil, herstellen en vervanging van beplanting en bomen |
Spelen | 218 | 218 | 218 | 218 | Veiligheidscontroles, reparaties en onderhoud |
Water | 704 | 747 | 750 | 760 | Maaien en krozen, baggeren, reparaties beschoeiingen en waterbouwkundige kunstwerken |
Riolering | 1.394 | 1.453 | 1.502 | 1.519 | Kleine reparaties, verhelpen storingen, reiniging en inspecties |
Vastgoed | 2.414 | 2.412 | 1.869 | 1.868 | Dagelijks onderhoud, elektra, water, ect. |
Tractie | 551 | 570 | 555 | 555 | Belastingen, verzekeringen, brandstof en onderhoud |
Investeringen kapitaalgoederen
Tabel 46 (bedragen * € 1.000,-)
Investeringen | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 |
Civieltechnische kunstwerken | 342 | 57 | 57 | 57 |
Valkewegbruggen | 215 | |||
Tractie | 460 | 280 | 62 | |
Containers | 173 | |||
Wegen | 685 | 420 | ||
Riolering | 1.295 | 1.320 | 1.350 | 1.370 |
Water | 6 | |||
Waterbouwkundige kunstwerken | 275 | 275 | 275 | 275 |
Mini-gemalen | 30 | 30 | 30 | 30 |
Hoofd-gemalen | 137 | 42 | ||
Afvalbeleidsplan | 288 |
Verloop Voorziening
Vanwege het preventief toezicht van de provincie Zuid-Holland is er in 2017 alleen een dotatie aan de voorziening geweest voor de kapitaalgoederen wegen, bruggen en openbare verlichting. Voor de beheerplanperiode t/m 2020 zijn de voorziening voldoende gevuld. Bij het actualiseren van de beheerplannen in 2020 zullen de benodigde budgetten en dotaties herijkt worden. Hieronder zijn de voorgenomen onttrekkingen voor 2019 weergegeven.
Tabel 47 (bedragen * € 1.000,-)
Voorziening | Onttrekking 2019 |
Wegen | 1.010 |
Bruggen | 60 |
Openbare verlichting | 180 |
Verkeersregelinstallaties | 5 |
Spelen | 110 |
Water | - |